بنیاد عبدالرحمن برومند

برای حقوق بشر در ایران

https://www.iranrights.org
امید، یادبودی در دفاع از حقوق بشر در ایران
یک سرگذشت

محمدباقر (فریبرز) دانشمند

درباره

سن: ۱۶
ملیت: ايران
مذهب: اسلام
وضعیت تأهل: نامعلوم

مورد

تاریخ کشته‌شدن: ۱۹ مهر ۱۳۶۰
محل: تهران، استان تهران، ايران
نحوه کشته‌شدن: تيرباران
اتهامات: اتهام نامعلوم

ملاحظات

اطلاعات در باره آقای محمد باقر (فریبرز) دانشمند فرزند محمد اسماعیل، از طریق فرم ارسالی به سایت بنیاد برومند توسط دختر عمه ایشان گردآوری شده است. بنابراین اطلاعات، وی متولد رشت در سال ۱۳۴۳ بود. او دانش آموز و ۱۶ ساله بود. آقای دانشمند وابسته به هیچ سازمان و گروه سیاسی نبود. او که در جریان تظاهرات دوران انقلاب، زمانی که تنها ۱۴ سال داشت، ترکشی خورده بود که در میان ستون فقراتش مانده بود، جوانی پرشور بود. 

خبر اعدام آقای محمد باقر (فریبرز) دانشمند در ضمیمه شماره ۲۶۱ نشریه مجاهد، سازمان مجاهدین خلق ایران، به تاریخ ۱۵ شهریور ۱۳۶۴ به چاپ رسید. این ضمیمه شامل فهرست ۱۲٠۲۸ نفر است که اکثراً وابسته به گروه‌های سیاسی مخالف رژیم بوده‌اند. این اشخاص از تاریخ ۳٠ خرداد ۱۳۶٠ تا زمان چاپ نشریه مجاهد اعدام شده و یا در درگیری با قوای انتظامی جمهوری اسلامی کشته شده‌اند.

قوانین بین‌المللی بطور اکید استفاده از مجازات اعدام را برای افرادی که در هنگام ارتکاب جرم زیر ۱۸ سال سن بوده ‌اند ممنوع کرده است. ایران به عنوان یکی از کشورهای عضو میثاق بین‌المللی حقوق مدنی و سیاسی و کنوانسیون حقوق کودک متعهد گشته است که افرادی را که در دوران کودکی مرتکب جرم شده‌‌اند اعدام نکند.

به نوشته دخترعمه آقای دانشمند، فریبرز از اعدام دوست ۱۵ ساله‌اش "وحید آیین پرست" بسیار غمگین بود. آندو در خرداد سال ۶۰ بطور تصادفی با تظاهرات و درگیری در حوالی میدان انقلاب مخلوط شده و وحید دستگیر شده بود. فردای آنروز وحید را که هیچ فعالیت سیاسی نداشت تیرباران کردند. فریبرز در یادداشتی که قبل از رفتن به خیابان در مهرماه همان سال نوشته بود و خانواده پس از اعدامش یافته بودند، چنین نوشته بود: "طاقت دیدن چشمهای گریان مادر وحید را ندارم. می‌روم تا من هم کشته شوم." 

دستگیری و بازداشت

از جزئیات دستگیری و بازداشت آقای  محمد باقر (فریبرز) دانشمند اطلاعی در دست نیست. بنابر اطلاعات ارسالی برای بنیاد برومند، وی در مهرماه ۱۳۶۰ در خیابانی در تهران دستگیر شد. خانواده از دستگیری او بی‌اطلاع بودند و مراجعاتشان به نهادهای دولتی بی حاصل مانده بود. وی از داشتن  وکیل مدافع محروم بود.     

دادگاه

اطلاعی درباره جلسه یا جلسات دادگاه آقای دانشمند در دست نیست.  

اتهامات

از اتهامات عنوان شده علیه آقای دانشمند اطلاعی در دست نیست.

در شرایطی که حداقل تضمین های دادرسی رعایت نمی شود و متهمین از یک محاکمه منصفانه محرومند، صحت جرایمی که به آنها نسبت داده می شود مسلم و قطعی نیست.

مدارک و شواهد

در گزارش این اعدام نشانی از مدارک ارائه شده علیه آقای دانشمند نیست.

دفاعیات

از دفاعیات آقای دانشمند اطلاعی در دست نیست.

حکم

از جزئیات این حکم اعدام اطلاعی در دست نیست. بنابر اطلاعات ارسالی برای بنیاد برومند، آقای محمد باقر (فریبرز) دانشمند روز پس از دستگیری در مهرماه ۱۳۶۰ در تهران تیرباران شد. خانواده خبر اعدام وی را دو روز پس از ناپدید شدنش در روزنامه خواندند. مقامات در ازای پرداخت "پول تیر" محل دفن و وصیتنامه او را به خانواده دادند. بنابر آنچه در وصیتنامه نوشته بود، فریبرز در جریان درگیری خیابانی تیر خورده و مجروح شده بود. چنین بنظر می‌رسد که او را از بیمارستان بیرون کشیده و برای تیرباران برده بودند. 

تصحیح و یا تکمیل کنید