بنیاد عبدالرحمن برومند

برای حقوق بشر در ایران

https://www.iranrights.org
امید، یادبودی در دفاع از حقوق بشر در ایران
یک سرگذشت

محمدحسین عباسپور

درباره

ملیت: ايران
مذهب: اسلام
وضعیت تأهل: نامعلوم

مورد

تاریخ کشته‌شدن: ۱۶ مرداد ۱۳۶۰
محل: زندان اوين، تهران، استان تهران، ايران
نحوه کشته‌شدن: تيرباران
اتهامات: جرم ضد انقلاب نامشخص

ملاحظات

خبر اعدام آقای محمدحسین عباس‌پور، از هواداران سازمان مجاهدین خلق، همراه با ۳۷ نفر دیگر، ‌شنبه ۱۷ مرداد ماه ۱۳۶۰ در روزنامه کیهان و روزنامه جمهوری اسلامی به نقل از اطلاعیه دادسرای انقلاب اسلامی مرکز منتشر شده است. در این اطلاعیه افراد اعدام شده «مزدوران خون آشام گروهک آمریکایی منافقین» خوانده شده‌اند.

هم چنین خبر اعدام آقای عباس‌پور در ضمیمه شماره ۲۶۱ نشریه مجاهد، چاپ سازمان مجاهدین خلق ایران، به تاریخ ۱۵ شهریور ۱۳۶۴ به چاپ رسید. این ضمیمه شامل فهرست ۱۲٠۲۸ نفر است که اکثراً به گروه‌های سیاسی مخالف رژیم وابسته بودند. این اشخاص از تاریخ ۳٠ خرداد ۱۳۶۰ تا زمان چاپ نشریه مجاهد اعدام و یا در درگیری با قوای انتظامی جمهوری اسلامی کشته شدند. 

سازمان مجاهدین خلق ایران در سال ۱۳۴۴ پایه‌گذاری شد که از نظر ایدئولوژی، تشکیلاتی مذهبی و معتقد به اصول و مبانی اسلام بود. این سازمان، با تفسیری انقلابی از اسلام به مبارزه مسلحانه علیه رژیم محمدرضا شاه پهلوی (١٢٩٨- ١٣۵٩) اعتقاد داشت و مارکسیسم را به عنوان روشی علمی برای تحلیل اقتصادی و اجتماعی از جامعه ایران می‌پذیرفت و در عین حال، اسلام را سرچشمه الهام فرهنگ و ایدئولوژی خود می‌دانست. در دهه ١٣۵٠ زندانی شدن و اعدام بسیاری از کادرها باعث تضعیف سازمان مجاهدین شد. در سال ١٣۵۴ این سازمان با یک بحران ایدئولوژیک عمیق مواجه شد که در جریان آن تعداد زیادی از کادرهای سازمان به نقد و نفی اسلام پرداختند و پس از حذف فیزیکی چند تن از کادرها و تصفیه اعضای مسلمان، مارکسیسم را به عنوان ایده‌ئولوژی خود برگزیدند. این اقدام در سال ١٣۵۶ به انشعاب و ایجاد بخش مارکسیست لنینیست سازمان مجاهدین خلق منجر شد. در بهمن ماه ١٣۵٧، رهبران زندانی سازمان مجاهدین که هنوز به ایده‌ئولوژی اسلامی معتقد بودند، همراه با دیگر زندانیان سیاسی آزاد شدند و به بازسازی سازمان و عضوگیری پرداختند. پس از استقرار جمهوری اسلامی، مجاهدین که رهبری آیت‌الله خمینی را پذیرفته و به دفاع از انقلاب اسلامی  برخاسته بودند، حضور در ارگان‌های حکومتی و شرکت فعال در حیات سیاسی جامعه را در دستور کار خود قرار دادند. در دو سال اول انقلاب، آن‌ها هواداران بسیاری، به ویژه در مدارس و دانشگاه‌ها یافتند ولی تلاش‌شان برای کسب قدرت سیاسی، چه از طریق انتصاب  توسط مقامات و چه از طریق انتخاب توسط مردم با مخالفت شدید رهبران جمهوری اسلامی روبه‌رو شد.*

دستگیری و بازداشت

اطلاعی در مورد جزئیات دستگیری و بازداشت آقای عباس‌پور در دست نیست.

دادگاه

براساس اطلاعیه دادسرای انقلاب اسلامی ، دادگاه انقلاب اسلامی مرکز حکم آقای عباس‌پور و ۳۷ نفر دیگر را در طول یک هفته صادر کرده است. اما اطلاع دقیقی در باره‌ی جلسه یا جلسات دادگاه در دست نیست.

اتهامات

براساس اطلاعات موجود، اتهام آقای محمدحسین عباس‌پور "توطئه در خانه‌های تیمی جهت براندازی نظام جمهوری اسلامی ایران" عنوان شد. این اطلاعیه همچنین همه افراد اعدام شده را «مرتدان از خدا بی خبر » خواند.

در شرایطی که حداقل تضمین های دادرسی رعایت نمی شود و متهمین از یک محاکمه منصفانه محرومند، صحت جرایمی که به آنها نسبت داده می شود مسلم و قطعی نیست.

مدارک و شواهد

در گزارش این اعدام نشانی از مدارک ارائه شده علیه آقای عباس‌پور نیست.

دفاعیات

براساس اطلاعیه دادسرای انقلاب اسلامی مرکز دادگاه "آخرین دفاعیات متهمین" را شنیده است. اما از دفاعیات آقای عباس‌پور اطلاع دقیقی در دست نیست.

حکم

به حکم دادگاه انقلاب اسلامی مرکز، آقای محمدحسین عباس‌پور به اعدام محکوم شد و حکم صادره در سحرگاه جمعه ۱۶ مرداد ماه ۱۳۶۰ در محوطه زندان اوین به مرحله اجرا گذاشته شد و نامبرده تیرباران گردید.

_________________________

*كنار گذاشتن كامل مجاهدین از نهادهای دولتی و بستن نشریات و دفاترشان از طرفی، و تناقض بین تفسیر مجاهدین و تفسیر حكومت از اسلام از طرف دیگر، اختلافات بین آن دو را تشدید كرد به طوری که رهبران جمهوری اسلامی مجاهدین را «منافق» می‌نامیدند و طرفداران حزب‌اللهی رژیم، هواداران این سازمان را در هنگام تظاهرات و پخش نشریاتشان آماج حمله قرار دادند و حتی باعث کشته شدن گروهی آنها شدند. روز ٣٠ خرداد ۱۳۶۰ مجاهدین برای اعتراض به برخورد رژیم با آنها و عزل بنی‌صدر، رئیس جمهور وقت، تظاهراتی را سازمان دادند که هزاران نفر به خیابان‌ها آمدند و برخی از آنان به مقابله با تهاجم پاسداران و افراد حزب‌اللهی پرداختند. تعداد کشته‌شدگان آن روز روشن نیست اما تعداد زیادی از تظاهركنندگان دستگیر و در روزها و هفته‌های بعد اعدام شدند. جمهوری اسلامی پس از آن روز سركوب و كشتاری را آغاز کرد كه در تاریخ معاصر ایران بی‌سابقه است. در جریان این اقدام حکومت، هزاران نفر از طرفداران مجاهدین زندانی یا اعدام شدند. سازمان مجاهدین از ٣١ خرداد قیام مسلحانه علیه رژیم را اعلام كرد و پس از آن تعدادی از مسئولان بلندپایه و طرفداران جمهوری اسلامی را ترور کرد.
در تابستان ۱۳۶۰، رهبر سازمان مجاهدین و رئیس جمهور مخلوع (ابوالحسن بنی‌صدر) از کشور گریختند، در فرانسه مستقر شدند و «شورای ملی مقاومت» را تشکیل دادند. این سازمان پس از اخراج رهبران و تعداد زیادی از هوادارانش از فرانسه، در خرداد سال ۱۳۶۶ ارتش رهایی‌بخش ایران را در عراق پایه‌گذاری کرد که چندین بار وارد خاک ایران شد. آخرین حمله آن تحت عنوان «عملیات فروغ جاویدان» در مرداد ۱۳۶۷ شکست خورد. چند روز پس از شکست این عملیات هزاران نفر از هواداران سازمان که در زندان‌های جمهوری اسلامی به سر می‌بردند در کشتار دسته جمعی سال ۶۷ اعدام شدند. از تابستان ۱۳۶۰ به بعد فعالیت‌های علنی سازمان مجاهدین خلق ایران در خارج از کشور ادامه یافته است. از دامنه فعالیت ها و تعداد اعضا و هواداران کنونی سازمان در داخل کشور اطلاع دقیقی در دست نیست.
به رغم اعلام مبارزه مسلحانه از سوی سازمان مجاهدین خلق در فردای ٣٠ خرداد ۱۳۶۰، بسیاری از هواداران این سازمان، تعلیمات نظامی ندیده بودند، مسلح نبودند و در عملیات نظامی شرکت نداشته‌اند.

تصحیح و یا تکمیل کنید