بنیاد عبدالرحمن برومند

برای حقوق بشر در ایران

https://www.iranrights.org
امید، یادبودی در دفاع از حقوق بشر در ایران
یک سرگذشت

عطا فیضی

درباره

سن: ۲۵
ملیت: ايران
مذهب: احتمال قوی اسلام
وضعیت تأهل: نامعلوم

مورد

تاریخ کشته‌شدن: ۲۴ بهمن ۱۳۷۵
محل: پل سرچنار، سليمانيه، عراق
نحوه کشته‌شدن: نحوه اعدام فراقضایی نامشخص
اتهامات: اتهام نامعلوم

ملاحظات

آقای فیضی از سوی دوستانش فردی «جسور، خوشکلام، دلسوز» توصیف شده که در ماموریت‌های حزبی « با ایمان به میدان آمده و بسیار موفقیت‌آمیز عمل کرده است.»

اطلاعات در خصوص قتل فراقضایی آقای عطا فیضی فرزند عبدالخالق از طریق  فهرست اسامی اعضای به قتل رسیده حزب دمکرات کردستان به دست جمهوری اسلامی در وبسایت کردستان  میدیا، ارگان رسمی این حزب (۱۹ اسفند ۱۳۹۷)  و وبسایت کردهای ساکن آمریکا برای دمکراسی و حقوق بشر، زندگینامه یک پیشمرگه، (۲۱ اسفند ۱۳۸۵)  به دست آمده است.

آقای فیضی روز ۴ شهریور ۱۳۵۱ در یکی از محلات قدیمی شهر سقز در استان کردستان به دنیا آمد. او تحصیلات ابتدایی و متوسطه را در همین شهر به پایان رساند اما به دلایلی از تحصیل  منصرف و در یک مکانیکی مشغول به کار شد. آقای فیضی در سال ۱۳۷۱ به خدمت اجباری سربازی اعزام شد اما بعد از گذراندن دوره آموزشی از آنجا فرار و در سال ۱۳۷۲ به حزب دمکرات کردستان ایران پیوست. (زندگی نامه یک پیشمرگه، ۲۱ اسفند ۱۳۸۵)

آقای فیضی از سوی دوستانش فردی «جسور، خوشکلام، دلسوز» توصیف شده که در ماموریت‌های حزبی « با ایمان به میدان آمده و بسیار موفقیت‌آمیز عمل کرده است.»  (زندگی نامه یک پیشمرگه، ۲۱ اسفند ۱۳۸۵) 

حزب دموکرات کردستان ايران

حزب دموکرات کردستان ايران در سال ١٣٢۴ با هدف خودمختاری برای کردستان در شمال غربی ایران تأسیس   شد.  پس از انقلاب اسلامی، اختلافات بین دولت جمهوری اسلامی شیعه و استان عمدتاً سنی‌نشین کردستان در مورد حقوق و نقش اقلیتها در تدوین  قانون اساسی، تعیین مذهب شیعه به عنوان دین رسمی کشور، و مخصوصا مساله خودمختاری کردستان به درگیریهایی شدید و گاه مسلحانه بین سپاه پاسداران و پیشمرگان (قوای مسلح حزب دمکرات کردستان) انجامید. حزب دموکرات کردستان رفراندم ١٢ فروردین را تحریم کرد. آیت‌الله خمینی در روز ٢٨ مرداد ١٣۵٨ حزب دمکرات کردستان را «غیر رسمی و غیر قانونی» اعلام کرد و آن را «حزب شیطان» خواند. اعدامهای دسته جمعی و نبرد سخت مسلحانه تا ماه‌ها در منطقه ادامه داشت. در طی ۴ سال بعد، حزب دمکرات قدرت خود را در ناحیه تا حد زیادی از دست داد.  چند تن از رهبران حزب دموکرات کردستان ترور شده‌اند. در سال ۱۳۸۵ و در پی اختلافات داخلی، حزب دموکرات دچار انشعاب شد و به دو تشکیلات «حزب دموکرات کردستان ایران»‌ و «حزب دموکرات کردستان»‌ تقسیم شد.

پیش‌زمینه قتل‌های فراقضایی توسط جمهوری اسلامی ایران

جمهوری اسلامی ایران ید طولایی در اعمال خشونت با انگیزه‌های سیاسی در ایران و اقصی نقاط جهان دارد. از انقلاب ۱۳۵۷ به بعد، عوامل جمهوری اسلامی در داخل و خارج از کشور دست به ربودن، ناپدید کردن و قتل تعداد زیادی از افرادی که فعالیتشان برایشان نامطلوب بوده زده‌اند. تعداد قربانیان اعدام‌های فراقضایی در داخل کشور روشن نیست، اما این قتل‌ها از بهمن ۱۳۵۷ آغاز شده و در طول عمر جمهوری اسلامی در داخل و خارج از ایران تداوم داشته است. بنیاد عبدالرحمن برومند بیش از ۵۴۰ قتل را که به جمهوری اسلامی ایران نسبت داده می‌شود، در خارج از ایران شناسایی کرده است.

در خارج از ایران در کشورهایی چون فیلیپین، اندونزی، ژاپن، هند و پاکستان در آسیا، دوبی، عراق، و ترکیه در خاورمیانه، قبرس، فرانسه، ایتالیا، اتریش، سوئیس، آلمان، نروژ، سوئد و انگلستان در اروپا، و ایالات متحده آمریکا در آنسوی اقیانوس آتلانتیک، مخالفین به روش‌های مختلف توسط مامورین جمهوری اسلامی مورد سوقصد قرار گرفته و کشته شده‌اند. در بیشتر موارد اطلاعات زیادی در مورد این قتل‌ها منتشر نشده و مقامات محلی حکم بازداشتی صادر نکرده‌اند. اما شواهد، مدارک و ردپاهایی که از تحقیقات پلیس و مقامات قضایی محلی به دست آمده، فرضیه جنایت دولتی را تایید می‌کنند. در برخی موارد، این تحقیقات منجر به اخراج یا بازداشت دیپلمات‌های ایران شده است. در موارد محدودی در خارج از ایران، عاملان این قتل‌ها بازداشت و محاکمه شده‌اند و شواهد و مدارک ارائه شده، ارتباط متهمان با نهادهای حکومتی ایران را آشکار کرده‌ و حکم بازداشتی برای وزیر اطلاعات وقت ایران صادر شده است.

نوع تشکیلات و اجرای این قتل‌ها در داخل و خارج از ایران هم دال بر وجود الگوی واحدی است که بنا به گفته دادستان سوئیسی، رولان شاتلن، دارای پارامترهای مشترک و یک برنامه‌ریزی دقیق هستند. از تشابهات بین این قتل‌ها در کشورهای مختلف چنین استنباط می‌شود که دولت ایران آمر اصلی این جنایات است.

مقامات ایران مسئولیت این قتل‌ها را رسما نپذیرفته‌اند و حتی این جنایات را به درگیری داخلی بین اعضای گروه‌های اپوزیسیون نسبت داده‌اند. معهذا این جنایات از نظر آرمانی و حقوقی از بدو تشکیل نظام توسط مقاماتش توجیه شده است. در بهار سال ۱۳۵۸، صادق خلخالی، اولین قاضی شرع دادگاه‌های انقلاب اسلامی تصمیم نظام را مبنی بر اجرای اعدام‌های فراقضایی رسما اعلام نمود و این تصمیم را چنین توجیه کرد: «...این‌ها محکوم به اعدام شدند، در نظر ملت ایران اگر کسی بخواهد در خارج، در هر کشوری، آنها را ترور کند، هیچ دولتی حق ندارد او را به عنوان تروریست محاکمه کند؛ زیرا او عامل اجرای حکم دادگاه انقلابی اسلامی است. لذا آنها مهدورالدم هستند و در هر جا باشند حکم درباره آن‌ها همین است.» بیش از ده سال پس از این اظهارات، علی فلاحیان، وزیر اطلاعات و امنیت نظام در حالیکه در مورد موفقیت نیروهای امنیتی سخن می‌راند، در مورد حذف مخالفین چنین گفت: «... ما موفق شدیم به بسیاری از این گروهک‌ها در خارج از کشور و در سر مرز ضرباتی وارد کنیم.»

در عین حال مقامات مختلف سیاسی، قضایی و امنیتی جمهوری اسلامی ایران در مقاطع و مناسبت‌های مختلف وجود سیاست و برنامه بلندمدت و بودجه برای اجرای این قتل‌ها و در برخی موارد انجام موفقیت‌آمیز آن‌ها را تایید کرده‌اند.* 

تهدید و مرگ آقای عطا فیضی

بنا به اطلاعات موجود، آقای عطا فیضی روز ۹ اسفند سال ۱۳۷۵ از سوی حزب دمکرات کردستان ایران مامور شد که برای پیگیری وضعیت یکی از اعضای حزب به نام عباس بدری فرزند خلیفه سعید و از اعضای حزب به سلیمانیه برود. آقای بدری از چند روز پیش به دلایل پزشکی بعد از مراجعه بیمارستان سلیمانیه ناپدید شده بود. مهاجمان که گفته شده ۲ نفر بودند همان روز  مقابل کمپ باینجان در منطقه بازیان آقای فیضی را هنگام سوار شدن تاکسی شناسایی کردند و نهایتا در ایست‌ بازرسی جاده بختیاری سلیمانیه به بهانه‌ای او را از تاکسی پیاده کرده و ربودند. دو روز بعد از این واقعه جنازه آقای فیضی زیر پل سرچنار سلیمانیه پیدا شد. روز ۲۵ اسفند سال ۱۳۷۵ اداره آسایش (امنیت) گشتی سلیمانیه با مقر مرکزی حزب دمکرات تماس گرفت و از آنها خواست که برای تشخیص یک جنازه به سردخانه مراجعه کنند. مقامات حزب بعد از مراجعه به سردخانه با جنازه شکنجه شده آقایان فیضی و بدری روبرو شدند. (زندگی نامه یک پیشمرگه، ۲۱ اسفند ۱۳۸۵)

حزب دمکرات کردستان ایران قتل آقای فیضی را به حکومت ایران نسبت داده و اسم او را در «فهرست اعضای ترور شده‌ی حزب دمکرات به دست جمهوری اسلامی ایران» ثبت کرده است. ( کردستان میدیا، ارگان رسمی حزب  دمکرات کردستان ایران، ۱۹ اسفند ۱۳۹۷) جسد آقای فیضی روز ۲۴ اسفند سال ۱۳۷۵ با حضور مقامات حزبی و برخی از اعضای خانواده در قبرستان شهیدان باینجان در منطقه بازیان سلیمانیه به خاک سپرده شد. (زندگی نامه یک پیشمرگه، ۲۱ اسفند ۱۳۸۵)

واکنش مسئولان ایران

مسئولان حکومت ایران به قتل آقای فیضی واکنشی نشان نداده‌اند. خبر این قتل در رسانه‌های وقت هم بازتاب نداشته است.

واکنش خانواده

از واکنش حقوقی خانواده آقای فیضی به این قتل اطلاعی در دست نیست. 

------------------

*برای مطالعه متن کامل «پیشینه اعدام‌های فراقضایی توسط جمهوری اسلامی ایران» شامل اظهار نظر مقامات مختلف جمهوری اسلامی و سابقه تاریخی قتل‌ها، بر روی همین عنوان در نوار سمت راست کلیک کنید.

 

تصحیح و یا تکمیل کنید