بنیاد عبدالرحمن برومند

برای حقوق بشر در ایران

https://www.iranrights.org
امید، یادبودی در دفاع از حقوق بشر در ایران
یک سرگذشت

علی حقیقی کاخکی

درباره

سن: ۱۹
ملیت: ايران
مذهب: اسلام
وضعیت تأهل: مجرد

مورد

تاریخ کشته‌شدن: ۱۳ آبان ۱۳۶۰
محل: مشهد، استان خراسان/ خراسان رضوی، ايران
نحوه کشته‌شدن: تيرباران
اتهامات: ترور یا سوء قصد به جان مقامات جمهوری اسلامی; توطئه برای براندازی جمهوری اسلامی; چاپ/پخش اعلامیه; آشوب و اغتشاش

ملاحظات

خبر اعدام آقای علی حقیقی کاخکی فرزند عبدالله و ۱۸ نفر دیگر دوشنبه ۱۸ آبانماه ١٣٦٠ در روزنامه کیهان به چاپ رسید. اسامی و جرائم متهمین در اطلاعیه‌ای از سوی روابط عمومی دادستانی کل انقلاب اسلامی مشهد انتشار یافت.

هم‌چنین خبر این اعدام در ضمیمۀ شمارۀ ۲٦۱ نشریۀ مجاهد، چاپ سازمان مجاهدین خلق ایران، به تاریخ ۱٥ شهریور ۱۳٦٤ نیز به چاپ رسیده است. این ضمیمه شامل فهرست ۱۲٠۲۸ نفر است که اکثراً وابسته به گروه‌های سیاسی مخالف رژیم بوده‌اند. این اشخاص از تاریخ ۳٠ خرداد ۱۳٦٠ تا زمان چاپ نشریه مجاهد اعدام شده و یا در درگیری با قوای انتظامی جمهوری اسلامی کشته شده‌اند.

براساس اطلاعات موجود، آقای علی حقیقی کاخکی، ۱۹ ساله، دانش‌آموز، مجرد، ساکن مشهد و از هواداران سازمان مجاهدین خلق ایران بود.

سازمان مجاهدین خلق ایران در سال ١٣٤٤ پایه گذاری شد که از نظر اید‌ئولوژی، تشکیلاتی مذهبی و معتقد به اصول و مبانی اسلام بود. این سازمان، با تفسیری انقلابی از اسلام به مبارزه مسلحانه علیه رژیم محمد رضا شاه پهلوی (١٢٩٨- ١٣٥٩) اعتقاد داشت و مارکسیسم را به عنوان روشی علمی برای تحلیل اقتصادی و اجتماعی از جامعۀ ایران می‌پذیرفت و در عین حال، اسلام را سرچشمه الهام فرهنگ و ایدئولوژی خود می‌دانست. در دهه ١٣٥٠، زندانی شدن و اعدام بسیاری از کادرها باعث تضعیف سازمان مجاهدین شد. در سال ١٣٥٤ این سازمان با یک بحران ایدئولوژیک عمیق مواجه شد که در طی آن تعداد زیادی از کادرهای سازمان به نقد و نفی اسلام پرداختند و، پس از حذف فیزیکی چند تن از کادرها و تصفیه اعضای مسلمان، مارکسیسم را به عنوان اید‌ئولوژی خود برگزیدند. این اقدام در سال ١٣٥٦ منجر به انشعاب و ایجاد بخش مارکسیست لنینیست سازمان مجاهدین خلق شد. در بهمن ماه سال ١٣٥٧، رهبران زندانی سازمان مجاهدین که هنوز معتقد به اید‌ئولوژی اسلامی بودند، همراه با دیگر زندانیان سیاسی، آزاد شدند و به بازسازی سازمان و عضوگیری پرداختند. پس از استقرار جمهوری اسلامی، مجاهدین که رهبری آیت الله خمینی را پذیرفته، و به دفاع از انقلاب اسلامی برخاسته بودند، حضور در ارگانهای حکومتی و شرکت فعال در حیات سیاسی جامعه را در دستور کار خود قرار دادند. در دو سال اول انقلاب، آن‌ها هواداران بسیاری، به ویژه در مدارس و دانشگاه‌ها، یافتند ولی تلاششان برای کسب قدرت سیاسی، چه از طریق انتصاب توسط مقامات و چه از طریق انتخاب توسط مردم با مخالفت شدید رهبران جمهوری اسلامی روبه رو شد.*

دستگیری و بازداشت

اطلاعی در مورد جزئیات دستگیری و بازداشت آقای حقیقی کاخکی در دست نیست.

دادگاه

براساس اطلاعیه دادستانی کل انقلاب اسلامی ، دادگاه انقلاب اسلامی مشهد حکم آقای حقیقی کاخکی و ۱۲ نفر دیگر را صادر کرده است. اما اطلاع دقیقی در باره‌ جلسه یا جلسات دادگاه در دست نیست.

اتهامات

بنابر گزارش اطلاعیه‌ روابط عمومی دادستانی کل انقلاب اسلامی ، اتهامات آقای علی حقیقی کاخکی و ۱۲ نفر دیگر بطور جمعی این گونه عنوان شد: «فعالیت مستمر و پیگیر جهت براندازی نظام جمهوری اسلامی ایران، ترورهای متعدد، آتش سوزی- کشف سوزن های انفجاری از آنها و حمل اعلامیه های منافقین».

مدارک و شواهد

بر اساس اطلاعیه دادستانی کل انقلاب اسلامی از متهمین «سوزن انفجاری» کشف شده است.

دفاعیات

از دفاعیات آقای حقیقی کاخکی اطلاعی در دست نیست.

حکم

به حکم دادگاه انقلاب اسلامی مشهد، آقای علی حقیقی کاخکی "مفسدفی‌الارض و محارب با خدا و باغی" شناخته و به اعدام محکوم شد. حکم صادره در چهارشنبه ۱۳ آبان ماه ١٣٦٠ به اجرا در آمد و نامبرده تیرباران شد. آقای حقیقی کاخکی ۱۹ ساله بود.

_________________________

*كنار گذاشتن كامل مجاهدین از نهادهای دولتی و بستن نشریات و دفاترشان از طرفی، و تناقض بین تفسیر مجاهدین و تفسیر حكومت از اسلام از طرف دیگر، اختلافات بین آن دو را تشدید كرد به طوری که رهبران جمهوری اسلامی مجاهدین را «منافق» می‌نامیدند و طرفداران حزب اللهی رژیم، هواداران این سازمان را در هنگام تظاهرات و پخش نشریاتشان آماج حمله خویش قرار دادند و حتی باعث کشته شدن تنی چند از آنها شدند. روز ٣٠ خرداد ١٣٦٠ مجاهدین برای اعتراض به برخورد رژیم با آنها و عزل بنی صدر، رئیس جمهور وقت، تظاهراتی را سازمان دادند که هزاران تن به خیابانها آمدند و برخی از آنان به مقابله با تهاجم پاسداران و افراد حزب اللهی پرداختند. تعداد تلفات آن روز روشن نیست اما تعداد زیادی از تظاهركنندگان دستگیر و در روزها و هفته‌های بعد اعدام شدند. جمهوری اسلامی پس از آن روز سركوب و كشتاری را آغاز کرد كه در تاریخ معاصر ایران بی‌نظیر بوده است و در طی آن هزاران نفر از طرفداران مجاهدین زندانی یا اعدام شدند. سازمان مجاهدین از ٣١ خرداد قیام مسلحانه علیه رژیم را اعلام كرد و پس از آن تعدادی از مسئولان بلندپایه و طرفداران جمهوری اسلامی را ترور کرد.

در تابستان ٦٠، رهبر سازمان مجاهدین و رئیس جمهور مخلوع (ابوالحسن بنی صدر) از کشور گریختند و در فرانسه مستقر شدند و «شورای ملی مقاومت» را تشکیل دادند. این سازمان پس از اخراج رهبران و تعداد زیادی از هوادارانش از فرانسه، در خرداد سال ١٣٦٦ ارتش رهایی بخش ایران را در عراق پایه گذاری کرد که چندین بار وارد خاک ایران شد. آخرین حمله آن تحت عنوان «عملیات فروغ جاویدان» در مرداد ١٣٦٧ شکست خورد. چند روز پس از شکست این عملیات هزاران نفر از هواداران سازمان که در زندانهای جمهوری اسلامی به سر می‌بردند در کشتار دسته جمعی سال ٦٧ اعدام شدند. از تابستان ١٣٦٠ به بعد فعالیت های علنی سازمان مجاهدین خلق ایران در خارج از کشور ادامه یافته است. از دامنۀ فعالیت ها و تعداد اعضا و هواداران کنونی سازمان در داخل کشور اطلاع دقیقی در دست نیست.

در دفاع: به رغم اعلام مبارزۀ مسلحانه از سوی سازمان مجاهدین خلق در فردای ٣٠ خرداد ١٣٦٠، بسیاری از هواداران این سازمان، تعلیمات نظامی ندیده بودند، مسلح نبودند و در عملیات نظامی شرکت نداشته‌اند.

تصحیح و یا تکمیل کنید