بنیاد عبدالرحمن برومند

برای حقوق بشر در ایران

https://www.iranrights.org
امید، یادبودی در دفاع از حقوق بشر در ایران
یک سرگذشت

محمد نقی عزآبادی

درباره

سن: ۲۲
ملیت: ايران
مذهب: اسلام
وضعیت تأهل: مجرد

مورد

تاریخ کشته‌شدن: ۸ مهر ۱۳۶۰
محل: بجنورد، استان خراسان/ خراسان رضوی، ايران
نحوه کشته‌شدن: تيرباران
اتهامات: طرفداری از گروه‌های چريکی مخالف نظام; چاپ/پخش اعلامیه; پندار و/يا گفتار ضدانقلابی

ملاحظات

اطلاعات در مورد آقای محمدنقی عزآبادی بر مبنای مصاحبه بنیاد برومند با یکی از نزدیکانش، گزارش روزنامه کیهان به نقل از اطلاعیه روابط عمومی دادستانی کل انقلاب (١١ مهر ١٣٦٠) و گزارش روزنامه خراسان (١٢ مهر) تهیه شده است. خبر اعدام او در ضمیمۀ شمارۀ ۲٦۱ نشریه مجاهد، چاپ سازمان مجاهدین خلق ایران، به تاریخ ۱٥ شهریور ۱۳٦٤ نیز به چاپ رسید. این ضمیمه شامل فهرست ۱۲٠۲۸ نفر است که اکثراً وابسته به گروه‌های سیاسی مخالف رژیم بوده‌اند. این اشخاص از تاریخ ۳٠ خرداد ۱۳٦٠ تا زمان چاپ نشریه مجاهد اعدام شده و یا در درگیری با قوای انتظامی جمهوری اسلامی کشته شده‌اند.

آقای عزآبادی متولد بجنورد در سال ١٣٣٨، دارای دیپلم متوسطه و از هواداران سازمان مجاهدین خلق بود. در سال ١٣٥٧ مشغول گذراندن خدمت سربازی در نیروی دریایی بود. پس از انقلاب با گرایشی که به سازمان مجاهدین خلق داشت، اعلامیه‌های آنان را در شهر پخش می‌کرد. درسال ١٣٥٩ در یک تظاهرات خیابانی دستگیر شد و مدت ٩ ماه در زندان قزل حصار و زندان قصر به سر برد. نزدیک یک ماه پس از آزادی در تیر ماه ١٣٦٠ به بجنورد بازگشت. یک بار هم پاسداران برای دستگیری او به خانه‌اش ریختند ولی توانست فرار کند.

دستگیری و بازداشت

آقای محمدنقی عزآبادی در مرداد ١٣٦٠ بدون حکم بازداشت و به دلیل هواداری از سازمان مجاهدین خلق، در منزل مسکونی خود در بجنورد دستگیر و به یک هتل مصادره شده که به مرکز بازداشت سپاه تبدیل شده بود انتقال یافت. به گفته مصاحبه شونده، "پاسداران به خانه ریختند و در مقابل پرسش پدر قربانی، گفتند که برای پاسخ به چند سئوال او را می‌بریم و به زودی برمی‌گردانیم". وی مدت ٤٠ روز در زندان بود. شب قبل ازاعدام به خانه‌شان تلفن شد و پدر و مادرش به محل سپاه ‌رفتند. رئیس سپاه به پدر گفت: ما می‌دانیم که او کاری نکرده ولی از او می‌خواهیم کارهایی بکند اما او نمی‌پذیرد. بعد محمد نقی را آوردند و او به پدرش گفت: "اینها از من می‌خواهند کارهایی را بکنم (مثل اظهار ندامت، لو دادن دیگران و تیر خلاص زدن به اعدامی‌های دیگر) که شما هم قبول نخواهید کرد". پدرش که در شهر فردی شناخته شده بود، بسیار عصبانی شده و با تأیید کردن فرزندش از آنجا خارج شد.

دادگاه

جز اینکه آقای عزآبادی در دادگاه انقلاب اسلامی بجنورد محاکمه شد، اطلاع دیگری دربارۀ جلسه یا جلسه‌ها دادگاه در دست نیست.

اتهامات

بر اساس روزنامۀ کیهان، اتهامات آقای عزآبادی چنین بود: "سازماندهی منافقین و سرپرستی تیم‌های عملیاتی، پخش اعلامیه‌های منافقین، تائید مواضع و مشی مسلحانه آنان. ضمناً نامبرده قبلا محکوم به حبس بوده و طی محکومیت در زندان مشهد آتش‌سوزی به راه انداخته و پس از پایان دوره محکومیت و آزاد شدن مجدداً به فعالیتها بر علیه نظام جمهوری اسلامی پرداخته است." طبق اطلاعات مصاحبه شونده، اتهام او در یکی از روزنامه‌ها، "ارتداد" اعلام شد.

در شرایطی که حداقل تضمین‌های دادرسی رعایت نمی‌شود و متهمان از یک محاکمه منصفانه محروم اند، صحت جرایمی که به آن‌ها نسبت داده می‌شود مسلم و قطعی نیست.

مدارک و شواهد

در گزارش این اعدام، نشانی از مدارک ارائه شده علیه متهم نیست.

دفاعیات

از دفاعیات متهم در دادگاه اطلاعی در دست نیست. بر اساس اطلاعات موجود، آقای محمدنقی عزآبادی از حق داشتن وکیل و دسترسی به پرونده محروم بوده است. طبق اطلاعات مصاحبه شونده، اتهام مربوط به شرکت در آتش سوزی زندان مشهد کاملاً بی‌اساس است.

حکم

دادگاه انقلاب اسلامی بجنورد، آقای محمدنقی عزآبادی را "محارب با خدا و رسول خدا و باغی بر حکومت اسلامی" شناخت و وی را به اعدام محکوم کرد. او روز ٨ مهر ١٣٦٠ تیرباران شد (کیهان). او ٢٢ سال داشت. پسر عمویش که پزشک بود، درسردخانه بیمارستان چهار جسد تیرباران شده را دید که یکی از آنها محمد نقی بوده است. سپاه به خانواده‌اش گفت: شما حق ندارید او را در گورستان عمومی شهر دفن کنید و حق ندارید مراسمی بگذارید، ببرید و در کوه‌های اطراف شهر دفن کنید. خانواده محمدنقی، جسد او را به ناچار به مشهد بردند و در گورستان آن شهر دفن کردند. مادرش هنوز هم پیراهن خونین او را نگه داشته است.

تصحیح و یا تکمیل کنید