بنیاد عبدالرحمن برومند

برای حقوق بشر در ایران

https://www.iranrights.org
امید، یادبودی در دفاع از حقوق بشر در ایران
یک سرگذشت

طیبه خسروآبادی

درباره

سن: ۲۵
ملیت: ايران
مذهب: اسلام
وضعیت تأهل: متاهل

مورد

تاریخ کشته‌شدن: مرداد ۱۳۶۷ — شهریور ۱۳۶۷
محل: زندان اوين، تهران، استان تهران، ايران
نحوه کشته‌شدن: حلق آویز
اتهامات: پندار و/يا گفتار ضدانقلابی; محاربه با خدا، رسول خدا و نايب امام زمان

ملاحظات

خانم طیبه خسروآبادی یکی از ۳۲۰۸ عضو و هوادار سازمان مجاهدین خلق ایران است که خبر اعدا‌‌‌مش توسط این سازمان درکتابی تحت عنوان "جنایت علیه بشریت" منتشر شده است. این کتاب گزارشی است در مورد اعدام‌های دسته جمعی زندانیان سیاسی در سالهای ۱۳٦۷ و ١٣٦٨. اطلاعات تکمیلی از سایت بیداران، سایت اینترنتی سازمان مجاهدین خلق و فرم الکترونیکی که به وسیله یکی از همبندان وی، منیره برادران، به بنیاد فرستاده شده گرفته شده است. نام خانم خسروآبادی همچنین مأخوذ از فهرست نام هزار نفری است که اعدامشان در گزارش ۲٦ ژانویه سال ۱۹۸۹ نماینده ویژه سازمان ملل در مورد وضعیت حقوق بشر در ایران به چاپ رسیده است. این فهرست تحت عنوان "نام و مشخصات افرادی که گفته می‌شود توسط جمهوری اسلامی ایران از ژوئیه تا دسامبر ۱۹۸۸ اعدام شده‌اند" تدوین شده است.

وی متولد سبزوار در سال ١٣٤٢ و دارای دیپلم متوسطه بود. مادرزادی از یک پا فلج بود و به سختی راه می‌‌رفت. به گفته همبندش وی که در زمان دستگیری تازه ازدواج کرده بود، علاقمند به آموختن زبان انگلیسی بود و پیش از اعدام نهایت سعی خود را برای فراگیری این زبان ادامه داد. به نوشته سایت سازمان مجاهدین، او در زندان در اعتصابها نقش فعالی داشت.

دستگیری و بازداشت

اطلاعی در مورد جزئیات دستگیری و بازداشت این متهم در دست نیست. خانم طیبه خسروآبادی در سال ١٣٦١ دستگیر شد. به گفته همبند وی که پس از محکومیت وی او را شناخته بود، خانم خسروآبادی به دلیل فلج بودن پایش درد کمر داشت به حدی که یکی از زندانیان که متخصص فیزیوتراپ بود (و در سال ١٣٦٧ اعدام شد) به او ماساژ می‌داد.

دادگاه

خانم خسروآبادی در دادگاه محاکمه اول به ٦ سال زندان شده بود. در مورد شرایط و چگونگی دادگاه‌هائی که در سال ١٣٦٧ این متهم و هزاران زندانی سیاسی دیگر را درطول چند ماه محکوم به مرگ کرد اطلاع دقیقی در دست نیست. طبق اطلاعات موجود در مورد این افراد دادگاهی رسمی با حضور وکیل برای آنها تشکیل نشد. زندانیانی که در سال ۱۳٦۷ اعدام شدند برای پاسخ به چند سوال در مقابل یک هیئت ویژه ۳ نفری، که متشکل از یک قاضی شرع، نماینده‌ای از وزارت اطلاعات و دادستان تهران، برده شدند. این هیئت از زندانیان چپگرا سوالاتی در ارتباط با عقاید آنها و اعتقادشان به خدا و مذهب می‌کرد.

بنا به گفته همبندش، دوران محکومیت وی در تابستان ١٣٦٧ به اتمام می‌رسید. خانم خسروآبادی جزو آخرین گروهی بود که از سالن بالای بند زنان در مرداد ١٣٦٧ برای روبرو شدن با هیئت ویژه سه نفری به راهروی بخش ٢٠٩ زندان اوین برده شد. در آن زمان، به علت ازدحام افراد نوبت گروه وی برای محاکمه نرسید و آنان را به بند بازگرداندند. آنها تنها گروهی از اعدامیان مرداد ١٣٦٧ بودند که به بند بازگردانده شدند. آنها پس از انتظار در راهروی ٢٠٩، هنوز از اینکه قرار بود دوباره محاکمه شوند اطلاعی نداشتند و فقط می‌دانستند که زندان حالت غیر عادی پیدا کرده است.

خانواده‌های قربانیان کشتار سال ۱۳٦۷ به محاکمات غیرعادلانه و غیر قانونی که به اعدام هزارها زندانی در ظرف چند ماه منجر شد، به شدت اعتراض کرده‌اند. در نامه‌ای که در سال ۱۳٦۷ به وزیر دادگستری وقت، حسن حبیبی نوشتند، سیاست رسمی پنهان کاری در رابطه با این اعدامها را به پرسش کشیده‌‌ و آن را دال بر غیر قانونی بودن اعدام ها شمرده‌اند. آنها یاد‌آور شده‌اند که اکثریت قریب به اتفاق قربانیان زندانیانی بودند که قبلاً در محاکم شرع به حبس محکوم شده بودند و در حال گذراندن دوران محکومیت خود و یا به پایان رساندن آن بودند. این زندانیان دوباره دادگاهی شده و به سرعت به مرگ محکوم شدند.

اتهامات

مقامات قضایی جمهوری اسلامی علناً اتهامی به قربانیان اعدامهای جمعی سال ٦۷ وارد نکرده‌اند. بستگان قربانیان در نامه خود به وزیر دادگستری و در نامه دیگری که در سال ١٣٨١ به گزارشگر مخصوص سازمان ملل متحد، که به ایران سفر کرده بود، نوشته‌اند، به اتهاماتی نظیر "ضد انقلاب، ضد دین، و ضد اسلام" و یا انتساب قربانیان "به عملیات نظامی ...در مرزهای کشور"، که گویا اساس محکومیت عزیزانشان بوده اشاره نموده‌اند.

حکمی ازآیت الله روح الله خمینی که در خاطرات حسینعلی منتظری، قائم مقام رهبری در آن زمان، به چاپ رسیده است اظهارات خانواده‌های قربانیان را در رابطه با اتهامات وارده تأئید می‌کند. در این حکم آیت الله خمینی از اعضای سازمان مجاهدین خلق به عنوان "منافقانی" یاد نموده که به اسلام اعتقاد ندارند و نوشته است: "کسانی که در زندانهای سراسر کشور بر سر موضع نفاق خود پافشاری کرده و می‌کنند محارب و محکوم به اعدام می‌باشند."

مدارک و شواهد

در گزارش این اعدام نشانی از مدارک ارائه شده علیه متهم نیست.

دفاعیات

از دفاعیات متهم اطلاعی در دست نیست. خویشان قربانیان درنامه خود یادآورمی‌شوند که به عزیزانشان در دادگاه فرصت دفاع داده نشده بود. در همین نامه، در پاسخ این اتهام که زندانیان (از داخل زندان) با اعضای مسلح سازمان مجاهدین خلق در حمله به نیروهای مسلح جمهوری اسلامی همکاری داشته‌اند چنین آمده که این ادعا‌ها : "با توجه به اوضاعی که در زندانها حاکم بوده، به طور کلی باطل است، چرا که فرزندان ما در سخت‌ترین شرایط به سر می‌بردند، ملاقاتهای پانزده روز یک بار آن هم به مدت ده دقیقه از پشت شیشه و به وسیله تلفن و محرومیت اینان از داشتن هرگونه وسیله ارتباط با خارج زندان، که ما آن را در هفت سال اخیر تجربه کرده‌ایم، حقانیت ادعای ما را به اثبات می‌رساند".

حکم

به گفته همبند خانم خسروآبادی، "آنها بوی مرگ را شنیده بودند ولی سعی می‌کردند که در مورد این تجربه صحبت نکنند و محیط بند را نگران نکنند." خانم خسروآبادی در آن چند روزی که به بند بازگشته بود همچنان به یادگیری زبان انگلیسی ادامه داد. پس از تقریباً یک هفته پاسداران باز به بند وی آمدند و او و گروهی را برای بار آخر از بند بردند. همبندانش دیگر وی را ندیدند.

از جزئیات این حکم اعدام اطلاعی در دست نیست. به نوشته سایت سازمان مجاهدین، خانم طیبه خسروآبادی در مرداد ١٣٦٧ در قتل عام زندانیان سیاسی، با وجود اینکه دوران محکومیتش به پایان می‌رسید، در زندان اوین به دار آویخته شد.

تصحیح و یا تکمیل کنید