بنیاد عبدالرحمن برومند

برای حقوق بشر در ایران

https://www.iranrights.org
امید، یادبودی در دفاع از حقوق بشر در ایران
یک سرگذشت

جمعه خان گمشادزهی

درباره

سن: ۴۰
ملیت: ايران
مذهب: احتمال قوی اسلام
وضعیت تأهل: نامعلوم

مورد

تاریخ کشته‌شدن: ۸ آبان ۱۳۸۶
محل: زندان زاهدان، زاهدان، استان سيستان و بلوچستان، ايران
نحوه کشته‌شدن: حلق آویز
اتهامات: قاچاق مواد مخدر; شرکت در درگیری با برادران پاسدار و بسیجی

ملاحظات

خبردستگیری واعدام آقای جمعه خان گمشادزهی (غمشادزهی) اهل سراوان (استان سیستان و بلوچستان)، درسایت‌های اینترنتی روزنامه انتخاب (١٣ مرداد ١٣٨٦) و خبرگزاری‌های ایرنا، ایسکانیوز و فارس (٨ آبان١٣٨٦) منتشر شد.

دستگیری و بازداشت

روزنامه انتخاب به نقل ازرئیس پلیس مبارزه با مواد مخدر ناجا می‌نویسد: «متهم که از سراوان به افغانستان و سپس به پاكستان متواری شده و در نهایت دبی را محل فعالیت خود ‌‌كرده بود، دوهفته پیش (اواخر تیر ١٣٨٦) با اقدامهای اطلاعاتی پلیس به همراه یک نفردیگردر آستانه معامله مواد مخدر در تهران دستگیر شد». به گفته همین منبع متهم هنگام دستگیری مسلح نبوده است.

دادگاه

به نوشته ایسکانیور «با توجه به اهمیت دستگیری این متهم، ناجا [نیروی انتظامی جمهوری اسلامی] در نامه‌ای به رییس قوه قضاییه خواستار رسیدگی ویژه قضایی به پرونده شد».

اتهامات

اتهامات عنوان شده علیه آقای جمعه خان گمشادزهی بنا به اظهارات رییس پلیس مبارزه با مواد مخدرکشور «به اسارت گرفتن ٩ پلیس و شهادت آنان، وارد کردن سالانه ٥٠ تن مواد افیونی به کشور و بردن بخشی از محموله‌ها به صورت ترانزیت به حاشیه خلیج فارس و ترکیه» بوده است. رییس پلیس مبارزه با مواد مخدر ناجا در ادامه سخنانش گفت: «متهم بدنبال حمل یک محموله مواد مخدر در سال ١٣٨٢ ‬با ماموران انتظامی درگیر و یكی از نیروهای پلیس را به شهادت رسانده و به دوبی گریخته بود. وی در دوبی نیز رهبری ترانزیت موادمخدر را از طریق عوامل خود در پاكستان و ایران بر عهده داشت و بعد از ورود موادمخدر از پاكستان و افغانستان، محموله‌ها را توسط یک گروه كه شامل برادران و عموزاده‌هایش بودند، از مسیر شرق به وسیله خودروهای تانكر به داخل كشور انتقال می‌داد ومحل انبار مواد مخدر این باند كوه سفید سراوان بود».

در شرایطی که حداقل تضمین‌های دادرسی رعایت نمی‌شود و متهمین از یک محاکمه منصفانه محرومند، صحت جرایمی که به آنها نسبت داده می‌شود مسلم و قطعی نیست. سازمان‌های بین المللی حقوق بشراشاره به گزارش‌هایی می‌کنند دال بر اینکه مقامات جمهوری اسلامی به مخالفین سیاسی خود اتهامات کاذبی از قبیل قاچاق مواد مخدر یا ارتکاب جرائم عمومی و جنسی نسبت داده وآنان را همراه با محکومین غیرسیاسی دیگر اعدام می‌نمایند. درسال هزار و سیصد و شصت و هشت در ایران قانونی به تصویب رسید که صدور حکم اعدام را برای هرکس که بیش از پنج کیلو گرم حشیش یا تریاک، و بیش از سی گرم هروئین یا کدئین یا متادون یا مرفین در اختیار داشته باشد الزامی کرده است. هزاران نفر به جرم قاچاق مواد مخدر در دادگاه‌های جمهوری اسلامی محاکمه و به اعدام محکوم شده‌اند. شمار افرادی که بر اساس اینگونه اتهامات کاذب به اعدام محکوم شده‌اند معلوم نیست.

مدارک و شواهد

به گفته رییس پلیس مبارزه با موادمخدر ناجا «پلیس در مجموع ۱۰‬ تن تریاک و ٤۰۰‬ كیلو مرفین در سالهای گذشته از محموله‌های متهم را كشف كرده است». بنا به اظهارات همین منبع «متهم همچنین به قاچاق حدود ٤٠٠ کیلو مرفین وهروئین به کشورهای اروپایی طی سال های گذشته اعتراف کرده بود».

سازمان‌های بین المللی حقوق بشر بارها دولت جمهوری اسلامی ایران را به خاطر اعمال سیستماتیک شکنجه‌های شدید و استفاده از سلول‌های انفرادی جهت گرفتن اعتراف از زندانیان محکوم کرده‌اند و صحت اعترافاتی که تحت فشار از متهمان گرفته شده است را مورد پرسش قرار داده‌اند. این اعترافات در مورد زندانیان سیاسی گاه از تلویزیون پخش شده‌اند. تلویزیون ملی اقدام به پخش اعترافاتی کرده است که طی آنها زندانیان به جرم‌های مبهم و غیرواقعی اعتراف کرده، باورهای سیاسی خویش را نفی کرده و از آنها توبه کرده‌اند و یا حتی پای دیگران رابه میان کشیده‌اند. سازمان‌های حقوق بشر همچنین به روند اعترافات و توبه زندانیانی که آزاد شده‌اند نیز اشاره کرده‌اند.

دفاعیات

از دفاعیات متهم اطلاعی در دست نیست.

حکم

دادگاه آقای جمعه خان گمشادزهی را به اعدام محکوم کرد و با تایید مراجع عالی قضایی، وی در ٨ آبان ١٣٨٦ درزندان مرکزی زاهدان به دارآویخته شد.

تصحیح و یا تکمیل کنید