بنیاد عبدالرحمن برومند

برای حقوق بشر در ایران

https://www.iranrights.org
ترویج مدارا و عدالت به کمک دانش و تفاهم
دموکراسی خواهی در دوران پس از انقلاب

قطعنامه علیه قوانین تبعیض آمیز ضد زن در جمهوری اسلامی ایران

۲۲ خرداد ۱۳۸۵
اطلاعیه

قطعنامه خوانده نشده تجمع زنان

ازمان صدور فرمان مشروطیت تاكنون یكصد سال می‎گذرد. در طول این صد سال كه در كشور ما، قوانین مدون شده حقوق انسانی زنان نادیده گرفته شده است و از همان زمان، زنان ایرانی برای دستیابی به حقوق برابر و انسانی تلاش‎های بسیار كرده‎اند. اما هم‎چنان این روند ناعادلانه تداوم یافته است. اكنون ما شاهد آن هستیم كه بن ‎بست‎ های قانونی و قوانین تبعیض‎آمیز، زندگی زنان جامعه ما را دچار مشكلات بسیاری كرده است و موقعیت آنان را چه در خانواده و چه در جامعه متزلزل ساخته است. این قوانین تبعیض‎آمیز خود منجر به تصویب قوانین و آیین‎نامه‎های ناعادلانه ‎ی گسترده ‎تری از جمله قانون قرارداد موقت كار شده كه فشار آن عمدتاً بر زنان وارد می‎شود.

ما زنان در ۲۲ خرداد سال گذشته اعتراض خود را به كلیه‎ قوانینی كه حقوق زنان را نقض كرده، ابراز داشتیم اما هم‎چنان مطالبات به‎حق ما هم‎چنان بی‎پاسخ مانده است. آن روز اعلام كردیم كه "تا دستیابی به حقوق برابر و انسانی از تمام شیوه‎های مسالمت‎آمیز بهره می‎جوییم تا با یاری یكدیگر صدای اعتراض خود را به قوانین تحقیرآمیز موجود هرچه رساتر اعلام كنیم". از این‎روست كه در سالروز ۲۲ خرداد دوباره گردهم خواهیم آمد و خواسته‎های مشخص خود را اعلام خواهیم كرد، خواسته‎هایی ابتدایی كه عدم دستیابی به آنان، زندگی ما زنان از فارس و كرد و بلوچ و ترك و عرب و... را دچار بن‎بست‎های جدی كرده است. از این‎رو مطالبات ابتدایی‎مان را بار دیگر با صدای رسا اعلام می‎كنیم و می‎گوییم:

۱- ما خواهان حق برابر طلاق با مردان هستیم. در قوانین ما دقیقا ذكر شده است كه "مرد هر وقت كه بخواهد می‎تواند زنش را طلاق بدهد" اما تقاضای طلاق از سوی زن چنان مشروط به مواردی خاص شده است كه گاهی زنان ۱۰ سال برای گرفتن طلاق باید در دادگاه‎ها سرگردان شوند و از سوی دیگر تجربه‎ی زندگی زنان نشان داده است كه قانون "شروط ضمن عقد" نه تنها نمی‎تواند بار مشكلات زنان را حل كرد، بلكه در بسیاری موارد در همان اوایل ازدواج، منجر به درگیری‎ها و سوء تفاهم‎های بسیاری می‎شود.

۲- ما خواهان ممنوعیت تعدد زوجات هستیم و می‎خواهیم در قانون صریحا چندهمسری ممنوع اعلام شود.

۳- ما خواهان حقوق برابر در ازدواج هستیم از جمله لغو قانون مشروط شدن شغل‎ زن به اجازه‎ی مرد، بالا بردن سن ازدواج دختران (از ۱۳ سال) و پسران به ۱۸ سالگی، لغو اجازه‎ پدر و جد پدری در ازدواج دختران، لغو قانون تمكین، لغو مشروط كردن سفر و خروج از كشور زنان متأهل به اجازه‎ی مرد، لغو قانونی كه ریاست خانواده را به‎طور مطلق در اختیار مرد قرار می‎دهد و عدم مشروط شدن تابعیت زنان و فرزندان به تابعیت شوهر و...

۴- ما خواهان حضانت و به‎ویژه ولایت فرزند توسط پدر و مادر به‎طور مساوی هستیم. در قانون مدنی ما مادر، هیچ‎وقت نمی‎تواند سرپرست فرزندش باشد و حتی در صورت نبود پدر و جد پدری نیز سرپرستی فرزندان به مادر تعلق نمی‎گیرد و زن می‎تواند تنها قیم فرزند خود باشد. از این‎رو ما می‎خواهیم سرپرستی و اداره‎ی امور مالی، تصمیم در مورد تحصیل، محل زندگی، اجازه خروج از كشور، اظهار نظر و اجازه در مورد مسائل درمانی كودك و بسیاری از موارد دیگر برعهده‎ی پدر و مادر به طور مشترك قرار گیرد و مادر نیز مانند پدر حق ولایت و سرپرستی بر فرزند خود را داشته باشد.

۵- ما خواهان آن هستیم كه سن مسئولیت كیفری برای دختران و پسران به ۱۸ سال تغییر یابد. یعنی اگر دختری ۹ ساله و پسری ۱۵ ساله مرتكب خطایی شود او را مانند یك فرد بزرگسال مجازات نكنند، چون طبق قوانین حقوق بشری و نیز كنوانسیون حقوق كودك، افراد زیر ۱۸ سال كودك به‎حساب می‎آیند. از این‎رو ما می‎خواهیم كه مسئولیت سن كیفری هم برای دختران و هم پسران به ۱۸ سال تغییر یابد.

۶- ما خواهان حق شهادت برابر با مردان و حق قضاوت برای زنان در دادگاه‎ها هستیم. ما می‎خواهیم در همه‎ی موارد، شهادت ما در مجامع قضایی مانند یك مرد پذیرفته شود و زنان از حق قضاوت برخوردار باشند و بتوانند مانند مردان در دادگاه‎ها رای صادر كنند و نه صرفا به عنوان مشاور استخدام شوند.

۷- و بالاخره ما خواهان آن هستیم كه "قراردادهای موقت كار" كه زندگی زنان شاغل را بیش از مردان دچار تزلزل و فروپاشی می‎كند به‎سرعت لغو گردد و زنان و مردانی كه استخدام می‎شوند با قراردادهای رسمی كار، آینده‎ی شغلی‎شان تضمین گردد.

و در نهایت اعلام می‎كنیم كه چنانچه به خواسته‎های برحق ما زنان پاسخ داده نشود به اعتراض مسالمت‎آمیز خود ادامه خواهیم داد.